|
Jerozolimska Via Dolorosa |
02.04.2015. | |
Via Dolorosa, z łac. droga cierpienia, droga krzyżowa. To jeden z głównych obrzędów chrześcijańskich w okresie Wielkiego Postu, odprawiany na pamiątkę ostatniej drogi i męczeńskiej śmierci Jezusa Chrystusa. Składa się z czternastu stacji, czternastu ważniejszych momentów w drodze Jezusa z pretorium Golgotę. Ale jest jedna taka Droga Krzyżowa, którą przemierzają co roku setki tysięcy pielgrzymów z całego świata. Znajduje się tam, gdzie Jezus spędził ostatnie dni swojego życia, gdzie został ukrzyżowany i zmartwychwstał. To Via Dolorosa w Jerozolimie.
Współczesna Jerozolima to najwiÄ™ksze miasto Izraela, stolica paÅ„stwa, liczy ponad 700 tys. mieszkaÅ„ców. Jest to także miejsce kultu trzech religii: judaizmu, chrzeÅ›cijaÅ„stwa oraz islamu. Znajduje siÄ™ tu Wzgórze ÅšwiÄ…tynne, najwiÄ™kszy obszar sakralny na Å›wiecie, na którym wzniesiono Å›wiÄ™te dla muzuÅ‚manów meczety, jedne z najważniejszych na Å›wiecie: Al-Aksa i KopuÅ‚a na Skale, a w ich sÄ…siedztwie znajduje siÄ™ najÅ›wiÄ™tsze miejsce judaizmu – Mur Zachodni, czyli Åšciana PÅ‚aczu. ChrzeÅ›cijanie także majÄ… w Jerozolimie wiele swoich Å›wiÄ™tych miejsc, wymienić tu należy Ogrójec i BazylikÄ™ Agonii, GrotÄ™ Pojmania Jezusa czy BazylikÄ™ Grobu ÅšwiÄ™tego, poÅ‚ożonÄ… przy Wzgórzu ÅšwiÄ…tynnym, do której prowadzi Via Dolorosa.
Ewangelie nie zawierają dokładnych danych o Drodze Krzyżowej. Jej dzisiejszy przebieg wytyczony został ostatecznie pod koniec XVIII wieku, jest więc symboliczna, jednak nie to jest najważniejsze, pielgrzymi przybywają tu przede wszystkim po to, aby w skupieniu rozważać mękę i śmierć Jezusa na ziemi, po której kiedyś chodził, nieważne, czy blisko dwa tysiące lat temu niósł krzyż dokładnie tą samą drogą, czy może układ uliczek był inny. Via Dolorosa to ciąg wąskich uliczek, znajduje się w starej części Jerozolimy, w dzielnicy muzułmańskiej. Oznaczonych jest pierwsze dziewięć stacji, pozostałe znajdują się w Bazylice Grobu. Zwykłemu przechodniowi trudno je zauważyć, nie są to bowiem przepiękne figury, rzeźby czy obrazy, jakie spotykamy w kościołach. Często są to jedynie rzymskie cyfry wyrzeźbione na murach.
Jerozolimska Droga Krzyżowa rozpoczyna siÄ™ przy Bramie Lwów (Bramie Å›w. Szczepana), obok koÅ›cioÅ‚a Å›w. Anny. StÄ…d pielgrzymi wyruszajÄ…, niosÄ…c na ramionach duży drewniany krzyż. Stacja pierwsza znajduje siÄ™ na dziedziÅ„cu szkoÅ‚y muzuÅ‚maÅ„skiej, stacja druga, w której Jezus bierze na barki krzyż – przez KaplicÄ… Skazania i KoÅ›cioÅ‚em Biczowania. Dalej mamy kolejne dwie stacje, odnowione po II wojnie Å›wiatowej przez polskich żoÅ‚nierzy jako wotum. Dalszy odcinek Via Dolorosa biegnie przez ciasnÄ… i ruchliwÄ… ulicÄ™ handlowÄ…, gdzie modlitwa pielgrzymów miesza siÄ™ z gwarem codziennoÅ›ci, sprzedawcy walczÄ… o klientów, zachÄ™cajÄ…c do zakupu towarów. Tak też mogÅ‚o być dwa tysiÄ…ce lat temu, kiedy Jezus szedÅ‚ uliczkami Jerozolimy na GolgotÄ™. Tu znajduje siÄ™ stacja piÄ…ta, a nieopodal szósta – koÅ›ciół greckokatolicki, czyli Dom Å›w. Weroniki. Na skrzyżowaniu Via Dolorosa z bazarem wznosi siÄ™ kolumna, oznaczajÄ…ca stacjÄ™ siódmÄ… – drugi upadek Jezusa pod krzyżem. MijajÄ…cy pielgrzymów muzuÅ‚manie czÄ™sto rzucajÄ… w ich stronÄ™ nieprzyjazne spojrzenia. Dalej, na murze klasztoru prawosÅ‚awnego umieszczony jest kamieÅ„ z wyrzeźbionym krzyżem, symbolizujÄ…cy stacjÄ™ ósmÄ… – miejsce, w którym Jezus spotkaÅ‚ pÅ‚aczÄ…ce niewiasty. Stacja dziewiÄ…ta – trzeci upadek Jezusa – znajduje siÄ™ w Å›lepej uliczce przy wejÅ›ciu do koÅ›cioÅ‚a koptyjskiego, a oznacza jÄ… kolumna z czasów rzymskich. Tu pielgrzymi zostawiajÄ… krzyż. MijajÄ…c kaplice koptyjskie, wchodzi siÄ™ do Bazyliki Grobu ÅšwiÄ™tego, gdzie znajdujÄ… siÄ™ kolejne stacje Drogi Krzyżowej.
Według tradycji chrześcijańskiej Bazylika stoi na miejscu ukrzyżowania, pogrzebania i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Na początku I wieku znajdowały się tu nieczynne kamieniołomy, w których wykuwano grobowce. Budynek był wielokrotnie niszczony i odbudowywany, stąd jego dzisiejsza architektura jest nieco chaotyczna, ale wrażenie robi jej wielkość. Wnętrze oświetlają liczne lampy oliwne. Bazylika nie należy do żadnego z wyznań, opiekują się nią przedstawiciele różnych wyznań chrześcijańskich, z których każda ma swoje kaplice i ołtarze i odpowiada za utrzymanie porządku w ściśle określonej części. Swoje siedziby mają tu przedstawiciele trzech kościołów: greckiego Prawosławnego Patriarchatu Jerozolimy, Kościoła łacińskiego reprezentowanego przez Zakon Braci Mniejszych, czyli franciszkanów oraz Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego. W wybrane święta bazylika udostępniana jest członkom syryjskiego i etiopskiego kościoła ortodoksyjnego, natomiast Koptyjski Kościół Ortodoksyjny ma prawa tylko do kilku pomieszczeń, a w ściśle określone święta może sprawować obrzędy w swojej niewielkiej kaplicy, znajdującej się z tyłu Grobu Jezusa.
Stacja dziewiÄ…ta Drogi Krzyżowej, przy której wspomina siÄ™ obdarcie z szat Jezusa, znajduje siÄ™ zaraz za wejÅ›ciem do Bazyliki, tuż przy schodach prowadzÄ…cych na GolgotÄ™. NiegdyÅ› byÅ‚a to otwarta przestrzeÅ„, dlatego dziÅ›, stojÄ…c we wnÄ™trzu Bazyliki, trudno to sobie wyobrazić, nic nie przypomina wzgórza, w Kaplicy Ukrzyżowania, przez szyby znajdujÄ…ce siÄ™ w podÅ‚odze można dojrzeć jedynie wapienne fragmenty Golgoty. W centralnej części kaplicy znajduje siÄ™ oprawiony w srebro otwór, przez który można dotknąć miejsca, gdzie staÅ‚ krzyż. W Kaplicy Ukrzyżowania sÄ… dwa oÅ‚tarze katolickie i jeden należący do prawosÅ‚awnych greków, nad miejscem ukrzyżowania. Kolejne trzy stacje: ukrzyżowanie, Å›mierć na krzyżu i zdjÄ™cie z krzyża znajdujÄ… siÄ™ przy kaplicach Å‚aciÅ„skiej i greckiej, ostatnia – zÅ‚ożenie do grobu – w głównej rotundzie Bazyliki, poniżej Kaplicy Grobu PaÅ„skiego. Dalej przechodzi siÄ™ do niewielkiej Kaplicy AnioÅ‚a, gdzie znajduje siÄ™ oÅ‚tarz wykonany z kawaÅ‚ka kamienia, który zakrywaÅ‚ wejÅ›cie do Grobu Jezusa. StÄ…d przez niskie, 1,33 m przejÅ›cie, wchodzi siÄ™ do celu pielgrzymki – niewielkiej ciasnej groty, w której po Å›mierci zÅ‚ożono ciaÅ‚o Jezusa. Tutaj milknÄ… wszelkie rozmowy, które sÅ‚ychać byÅ‚o jeszcze w bazylice. Po dÅ‚ugim oczekiwaniu w kolejce, tu każdy ma chwilÄ™ na skupienie i krótkÄ… modlitwÄ™, krótkÄ…, bo zaraz przerywa jÄ… stukanie dÅ‚oniÄ… o sklepienie wejÅ›cia przez mnicha prawosÅ‚awnego, pilnujÄ…cego grobu, aby jak najwiÄ™kszej liczbie pielgrzymów udaÅ‚o siÄ™ tu wejść, bo przecież po to przybyli z caÅ‚ego Å›wiata i przemierzyli DrogÄ™ KrzyżowÄ…, aby dotrzeć wÅ‚aÅ›nie w to miejsce i zobaczyć na wÅ‚asne oczy, że Grób Jezusa jest naprawdÄ™ pusty.
Współczesna Jerozolima
|
« poprzedni artyku³ | nastêpny artyku³ » |
---|